Son zamanlarda sık sık şifrelerin kırıldığı, insanların en özellerinin internet ortamına sızdığı bir çok durumla karşılaştık. Tüm bu uygulamalar en ileri güvenlik sistemlerine sahip olmasına rağmen bizler basit veya tahmin edilmesi kolay şifreler kullanarak kendimizi ve bu sistemleri riske atabiliyoruz.

Bankamız bizden her ay yeni şifre isteyip eski şifremizi kullandırtmadığı zaman sinirlenmek yerine bunun sebebini anlamak ve hayatımıza yaymakta fayda var. Öncelikle yapılan yanlışlara bakalım:

  • Kolay şifreler kullanmak: Sayı, büyük harf ve küçük harf kullanılmasına rağmen güvenliği sağlamayan bir çok şifre olabilir (Ör: A1234z).
  • Ortak kullanım alanlarında şifremizi kaydetmek: Bir internet kafe, havaalanı veya otellerdeki ortak bilgisayarlarda gayri ihtiyari olarak şifremizi kaydetmemiz, hatta tarayıcı geçmişini silmememiz bile büyük bir tehlike.
  • Aynı şifreyi sürekli kullanmak: Aynı şifreyi internette her yerde kullanmak doğru değildir. Kötü niyetli sistemler sizden aldıkları kullanıcı adları ve şifreleri iCloud, Google Drive gibi yerlerde deneyip tüm özelinize ulaşabilirler.

Güçlü Şifre Nedir?

Güçlü bir şifre içinde size özel bir bilgi olup başkalarının tahmin edemeyeceği ve en az 12 karakterden oluşan bir şifredir. Büyük ve küçük harf, sayı ve işaretler barındırması şarttır. Sayılar doğum tarihi gibi kolay, harfler isminiz kadar basit olmamalıdır.

Şifrenizin güçlü kalması için yapmanız gerekenler yukardakilerle sınırlı değildir tabiki. Belirli aralıklarla tamamen yeni bir şifre oluşturabilmeliyiz. Hazırda güçlü en az 4-5 tane şifre oluşturmalı ve bunları sene içine yayarak birer kez kullanmalıyız. Takvim değiştiğinde yepyeni 4-5 güçlü şifre oluşturmalıyız.

Nasıl Oluşturmalı?

Bunun tek bir doğru yolu yok, ancak bazı önerilen metodlar mevcut. Kimi insalar bu işi bir sisteme devrederken (SPG, 1Password veya browser önerisi) ben kendime güvenmeyi tercih ediyorum, çünkü olası bir bilgi kaybında tüm sistemlerin şifrelerini sıfırlamak zorunda kalırsınız. Ben kendimce yaptığım veya etrafımda duyup beğendiğim bir kaç yöntemi paylaşayım:

Şarkı Sözü Şifrelemesi

En sevdiğiniz parçanın en çok sevdiğiniz cümlesini alın (8-10 kelime olması işimizi görecektir). Her kelimenin baş harfini alın ve büyük-küçük harf değiştirerek yazın. Buna ek olarak en az 1 harf yerine sayı yazın. Mesela B yerine 13 veya !3, E yerine 3, S yerine 5, A yerine 4, Z yerine 2, T yerine 7 gibi. Tabi bir tane de işaret için öneriler var: T=+, A=^, vb. Şifrenizi Türkçe bir parçadan seçmeniz güvenliği artıracaktır, çünkü Türkçe karakterli bir şifreyi kırması daha da zor olacaktır.

En sevdiğiniz şarkı değişince şifrenizi de değiştirme zamanı gelmiş demektir 🙂

Alıntı Şifrelemesi

Sevdiğiniz bir alıntıyı alıp yine şarkı sözü gibi değerlendirebilir ve şifrenizi oluşturabilirsiniz.

Görsel Şifrelemesi

Odanızın veya ofisinizin camından dışarı baktığınızda gördüğünüz birçok harf ve sayı olabilir. Örneğin reklam tabelaları, yol işaretleri, apartman isimleri, vb. Bunları kullanarak şifrenizi oluşturabilirsiniz, ve harfler değiştikçe şifreniz de otomatik olarak değişmiş olacaktır.

Rastgele Şifreleme

Benim genelde tercih ettiğim bir yöntemdir, beni zorlasa da birkaç seferden sonra şifreye hemen alışabiliyorsunuz. Bir yazı dosyası açıp önce gözüm kapalı 6 harfe basıyorum ve bunu bir kaç kez yapıyorum. Sonra bunu 4 tane sayı için yapıyorum, en sonunda da 2 tane işaret için yapıyorum. Sonunda içlerinden hatırlaması bana kolay gelen bir kombinasyonu seçip alıyorum.

Barış Altop
Barış Altop
Matematik tutkusunu yazılım sanatına dönüştürmeyi hedef seçmiş, bilgisayar mühendisliği doktora öğrencisi. Biraz Apple tutkunu, ama teknoloji düşkünü yazılımcı.